Sławomir Matusz

Urodził się 5 grudnia 1963 w Sosnowcu, gdzie obecnie mieszka. Poeta, eseista, krytyk literacki. W latach ‘80 pracował m.in. jako hydraulik, ślusarz remontowy, operator wózka widłowego, kontroler jakości w fabryce silników elektrycznych i fabryce łożysk tocznych, agent ubezpieczeniowy, a następnie w latach ‘90 w domach kultury w Mysłowicach i Jaworznie. Był związany z demokratyczną opozycją w Zagłębiu i na Śląsku: Konfederacją Polski Niepodległej i Polską Partią Niepodległościową. Dwukrotnie w roku 1984 i 1985 odmówił współpracy SB.

Najważniejszymi tematami jego wierszy są małżeństwo i rodzina, bezdomność i samotność, a także historia Polski, przywracanie pamięci Żołnierzy Wyklętych. Jest autorem poematu 96 krzeseł i róż poświęconego pamięci ofiar katastrofy w Smoleńsku i Zbrodni Katyńskiej. Jako krytyk literacki, eseista, badacz Herberta S. Matusz zidentyfikował Żołnierzy Wyklętych, ukrytych bohaterów wierszy Apollo i Marsjasz (kpt. Konrad Strycharczyk, ps. „Słowik” którego torturował Marian Cimoszewicz) i Przesłuchanie Anioła (kapral Andrzej Biliński) oraz dowiódł, że wiersz Zbigniewa Herbera Studium przedmiotu poświęcony jest pamięci Polaków wywiezionych przez Rosjan  na Syberię (esej ukarze się drukiem w „Kurierze Wnet”).

O jego twórczości pisali tacy krytycy jak prof. Zbigniew Chojnowski, prof. Maciej Urbanowski, prof. Krystyna Kłosińska, prof. Marian Kisiel, dr Tomasz Pyzik, dr Karol Maliszewski, dr Artur Nowaczewski, Krzysztof Kuczkowski, Wojciech Kass i wielu innych oraz powstało kilka prac magisterskich.

S. Matusz debiutował pod własnym nazwiskiem w 1981 na łamach „Wiadomości Katowickich” wydawanych przez NSZZ „Solidarność”. W latach 1992–1995 był komisarzem Mysłowickich Tygodni Poezji. W latach ‘90 był dziennikarzem regionalnych gazet w Mysłowicach i Jaworznie. W 2014 roku był organizatorem Festiwalu Złoty Środek Poezji w Kutnie, a w 2017 Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Danuty „Inki” Siedzikówny w Narewce, w Puszczy Białowieskiej. Wiersze szkice i eseje publikował m.in. w czasopismach: „Topos”, „Arcana”, „Twórczość”, „Fronda”, „Teologia Polityczna” „Opcje”, „FA-art”, „Czas Kultury”, „Migotania, przejaśnienia”, „Akcent”, „Śląsk”, „Portret”, „Undergrunt”, „Zeszyty Poetyckie” oraz na stronach Instytutu Książki. Redaktor serii wydawniczej Ogrody Poezji w Marchołcie, w której ukazały się wybory wierszy Szymona Babuchowskiego Drzewo pomarańczowe (Katowice, 2011) oraz Mężczyzna i kobieta przed kremacją (Katowice, 2011) Barbary Gruszki-Zych. W 2013 razem z Arturem Fryzem, założył Fundację im. Jana Kochanowskiego, której jest obecnie prezesem. Publikował w antologiach: Poeci i poetki przekraczają granice (2011), Węzły, sukienki żagle. Nowa poezja, ojczyzna i dziewczyna (2013), Jeszcze Polska nie zginęła (Kraków 2018), Antologia smoleńska II. 96 wierszy (2020), Konstelacja Topoi. O rzeczach najważniejszych. Wybór tekstów krytycznych (Sopot 2017) ranek / mane (esej, Sopot 2020) i wieczór / vespera (poezja, Sopot 2020).

Poeta wystąpił w filmie Pawła Bogocza Pożegnanie z wolnością (2020). W filmie tym wzięli również udział Justyna Chłap-Nowakowa, Roman Misiewicz i Jan Polkowski. Dwukrotnie był gościem Ewy Stankiewicz w jej programie „Otwartym Tekstem” w TV Republika.

Autor 18 tomików i zbiorów wierszy. W ostatnich latach ukazały się: Piosenka o okien kach. Podwórko Szpilmana (Sopot 2014), te kości których nie połamali (Sosnowiec 2016), za Tobą klucze gęsi i łabędzi (Sosnowiec 2018), o rzeczach strasznych i zakazanych (Sosnowiec 2020), Licznik Geigera. 20 najważniejszych współczesnych wierszy polskich w interpretacjach. Sosnowiec 2013, Podatek od nienapisanego wiersza. Wybór pism. Sosnowiec 2016.

W latach 2017 poeta został trzykrotnie skazany z art. 212 na grzywny, karę ograniczenia wolności i prace społeczne przez sędzię Beatę Chmielnicką w Sosnowcu za to, że w kilku mailach i piśmie do prezydenta miasta zwrócił uwagę na niezgodność statutów instytucji kultury z ustawą.

Do sądu i prokuratury poetę podali Jolanta Skorus – dyrektor Centrum Sztuki „Zamek Sielecki” (prywatnie żona TW SB Jacka Skorusa ps. „Zbychu”) i Michał Góral – dyrektor Klubu Kiepury w Sosnowcu. W ostatnim procesie poeta został skazany na grzywnę i rok ograniczenia wolności, a choć Sąd nie informował go o terminach rozpraw i nie brał w nich udziału, ani nie doręczono mu wyroku, kara ma być zamieniona na bezwzględne pozbawienie wolności. W obronie poety wystąpili prof. Andrzej Nowak, prof. Anna Nasiłowska i Centrum Monitoringu Wolności Prasy przy SDP. Poeta oczekuje na ułaskawienie przez prezydenta Andrzeja Dudę.