29.05.2025

Galeria Autorska, ul. Chocimska 5, Bydgoszcz

Spotkanie poetyckie z ks. Janem Sochoniem pt „Ciche treny”

Promocja książki. Czytanie tekstów – Jan Kaja

* * *

Dzisiaj trudno [ks. Jana Sochonia] złączyć z jakimkolwiek nurtem czy formacją literacką. Ma własny, rozpoznawalny ton liryczny i bardzo indywidualną poetykę. Ma też własny, skomplikowany – choć nie hermetyczny – świat poetycki. I trwały temat: niejednoznaczny, obrosły kulturową tradycją i nasycony wieloma emocjami. Ks. Jan Sochoń pisze o miłości. (…) Wiersze ks. Sochonia wydają się na mapie liryki kapłańskiej zjawiskiem niepospolitym i zastanawiającym. (…) Obok pochwały Boga jest tu pochwała materii. Obok wyznania wiary – wyznanie ludzkiej miłości. Obok tęsknoty do niebiańskiej światłości – żarliwe przywiązanie do bytu ziemskiego.(…) Dwa wymiary sztuki: etyczny i estetyczny, w twórczości autora „Ognia dobrej śmierci” istnieją bezkolizyjnie. Wiersz, emitujący przeżycie metafizyczne, nie przestaje być mową poetycką. Konwencje gatunkowe erotyku, dziennika intymnego i mikrotraktatu filozoficznego splatają się tu w jedną formę lirycznego zapisu-opisu bytowania człowieka w świecie ani nadmiernie groźnym, ani nadmiernie sielankowym. To trudny świat, nietrwały, każdego dnia inny – lecz przecież wart hymnicznej pochwały.

Anna Legeżyńska

* * *

Jan Sochoń wie, że warto czekać na wiersz, wypełnić tym oczekiwaniem długie godziny. Chce, by drogi, po jakich się porusza, nie prowadziły w nieznanym kierunku, a krajobrazy, jakie ogląda nabierały wyrazistości. Nie umie przechodzić obojętnie obok „drgającej gałęzi”, kiści bzu, cienia odbijającego się na ścianie czy twarzy wyłaniającej się z mroku. Pamięta „pierwszy gest odtrącenia”, anioły z nieodległego cmentarza, wiatr, który zawiał pośród drzew i trwożliwą czeluść nocy. Wciąż powraca do jasności, jaka go kiedyś poraziła, rodzinnego domu, Świętej Wody i chmur na wasilkowskim horyzoncie.

Marek Wittbrot

Jan Sochoń

Urodzony w 1953 r. w Wasilkowie, na Podlasiu.Profesor zwyczajny, filozof kultury, poeta, krytyk literacki i eseista; biograf i wydawca pism bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Przez wiele lat kierował Katedrą Filozofii Kultury i Religii w Instytucie Filozofii na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej UKSW, uczył też w Wyższym Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Warszawie. Współpracuje z redakcjami różnych czasopism i z Polskim Radiem. Jego utwory przetłumaczono na język angielski, francuski, niemiecki, włoski, rosyjski, czeski, serbski, chorwacki, ukraiński; zostały nadto zamieszczone w kilku zagranicznych antologiach. Fascynuje się sztuką romańską, muzyką barokową, jazzem i historią wina jako darem nadprzyrodzonym. Otrzymał między innymi nagrody: Feniks (2003, 2016, 2023), Ogólnopolską Nagrodę Literacką im. Franciszka Karpińskiego (2004), medal Fundacji im. Ks. Janusza St. Pasierba (2016), wyróżnienie Kapituły Nagrody Literackiej im. ks. Jana Twardowskiego za tom Brewiarz celnika (2020), nominowany do nagrody Nike, nagrody Józefa Mackiewicza oraz finalista nagrody Orfeusza. Opublikował wiele książek filozoficznych, prac edytorskich oraz tekstów literackich, m.in.: Poszukiwanie literatury (Warszawa 2012); Religia w projekcie postmodernistycznym (Lublin 2012); Jak żyć chrześcijaństwem? (Warszawa 2014); Człowiek i twórczość. Szkice z filozofii kultury (Lublin 2016); Mowa wewnętrzna. Sceny z życia duchowego (Warszawa 2017); Męczeństwo i miłość. W kręgu kultury przykościelnej (Warszawa 2019); Bezcielesny sens. Szkice z filozofii kultury (Lublin 2021); tomy wierszy Wizerunek (Gdańsk 2013), Obrót koła (Pelplin 2014), Sandały i pierścień (Sopot 2015), Półmrok (Paryż 2016), Strzałka czasu (Rzeszów 2017), Klęcznik ze słów. Modlitewnik poetycki (Warszawa 2017); Modlitwa do ciszy (Bydgoszcz 2019); Brewiarz celnika (Sopot 2019), Krzew winny (Bydgoszcz 2020), Nie pocieszaj się, tylko płacz (Warszawa 2022). Państwowy Instytut Wydawniczy opublikował Księgę Jubileuszową Miłość ratująca myślenie (Warszawa 2023) z okazji siedemdziesięciolecia życia i trzydziestolecia pracy akademickiej Jubilata na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej UKSW. Mieszka w Warszawie. Strona internetowa: jansochon.pl