Wystawa Zofii Rybiańskiej (1925–2003) pt. „Kolor światła”

*   *   *

Zofia Rybiańska była artystką nad wyraz skromną i jednocześnie ujmującą. Emanowało z niej ciepło, serdeczność i wrażliwość. Taką była też jej twórczość: spontaniczna i pełna optymizmu. Koloryzm w tym wydaniu mógł oczarowywać. Impresje na temat światła i natury budziły podziw; trudno było przejść obojętnie obok prac o tak wspaniale wysmakowanej tonacji barwnej. Artystka miała tę rzadką zdolność szybkiego notowania malarskich wrażeń. Doświadczenia impresjonizmu i postimpresjonizmu były dla Zofii Rybiańskiej naturalnym środowiskiem, w którym dobrze się czuła i z którego umiejętnie umiała korzystać. Malowane spontanicznie pejzaże i martwe natury dowodzą estetycznego smaku, mają w sobie delikatność, umiar, wyczucie proporcji, harmonię i wdzięk. Używane środki artystycznego wyrazu sprawiały, że te obrazy zyskały swój indywidualny charakter.

Kiedy odwiedziłem ciężko już chorą malarkę w hospicjum, ku swojemu zdziwieniu odnalazłem osobę uśmiechniętą, o pogodnej twarzy. To wrażenie było niezwykłe. Dziś wiem, że promieniowała z niej ta sama radość życia, którą pozostawiła w swoich obrazach.

Jacek Soliński

Profesor Zofia Rybiańska

W czasie nauki w Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy miałem szczęście zetknąć się ze świetną malarką i pedagogiem Zofią Rybiańską. Możliwość kontaktu z panią profesor, z jej kulturą artystyczną, wiedzą oraz doświadczeniem dydaktycznym są trudne do przecenienia. Szczególnie teraz, po latach, kiedy nabiera się odpowiedniego dystansu do wczesnego okresu swojej własnej edukacji plastycznej.

Pamiętam prace malarskie Zofii Rybiańskiej, które od czasu do czasu można było zobaczyć w bydgoskim BWA. Fascynowało mnie w nich ciepłe, wręcz energetyczne zestawienie kolorów oraz ich świetlistość. Po niespełna czterdziestu latach od pierwszych moich kontaktów z artystką – pedagogiem wiem, iż w tamtym czasie zyskałem bardzo wiele. Fachowa wiedza i artystyczne doświadczenie Zofii Rybiańskiej sprawiały, że pod jej czujnym i życzliwym okiem można było bezpiecznie podejmować własne próby plastyczne. Przywołując w pamięci zajęcia szkolne w pracowni malarskiej liceum mogę bez jakiegokolwiek ryzyka stwierdzić, iż panowała w niej atmosfera wielkiego zaufania i entuzjazmu, która była zasługą pani profesor.

Marian Stępak

(…) Zosia chciała (może podświadomie), abym była jej Wielkim Krytykiem. Nie sprostałam tej roli, choć wtedy powiedziałam jej prawdę, że jej pastele są cudowne. Wierzyła mi. – Ty nigdy nie kłamiesz! – stwierdziła wtedy. Nie wiem, dawno jej nie widziałam, ale myślę, że nadal czeka na swojego Wielkiego Krytyka. Czasami przychodzi za późno.

Zosia zmarła w grudniu 2003 roku, trzy miesiące po napisaniu tego tekstu.

Elżbieta Wróblewska