czwartek, 11 października 2007, godz.18

- Otwarcie wystawy prac Kazimierza Jułgi (1935 – 2002) Pod wieczór w piątą rocznicę śmierci oraz spotkanie poetyckie poświęcone artyście. Wiersze  poety przypomni Alicja Mozga.

Image
Z głębi boru III, olej na płótnie, 116×90 cm, 1993
 

          Twórczość Kazimierza Jułgi wyrastała z zachwytu nad pięknem świata przyrody. Uprawiając malarstwo, poezję i fotografię bydgoski artysta pozostawał pod urokiem dziewiczej i nieskażonej ludzką obecnością natury. Obdarzony szczególną wrażliwością potrafił dostrzec piękno w najprostszych i najbardziej „powszednich” formach otaczającej nas przyrody. Umiał wydobyć jej subtelny urok. (...)
         Dzieło Jułgi swoimi korzeniami sięga tradycji dziewiętnastowiecznego malarstwa pejzażowego. Artysta, podobnie jak francuscy mistrzowie pragnął przede wszystkim pokazać otaczający nas świat. Element artystycznej interpretacji, silnie zaznaczający się już w twórczości postimpresjonistów, był dla niego drugorzędny. Twórczość Jułgi przypominała pracę skromnego kopisty starającego się wiernie oddać bogactwo dostrzeganych w przyrodzie form. Malarz cierpliwie wsłuchiwał się w „rytm” świata natury, rejestrując każde „poruszenie” zjawiskowej rzeczywistości. (...) Wykorzystując puentylistyczną technikę daleki był od naukowo - badawczej postawy George’a Seurata. (...) Podczas gdy francuski artysta stał na pozycji trzeźwego i zdystansowanego badacza, który z pełnym obiektywizmem stara się klasyfikować dostrzegane zjawiska, Jułga pragnął oddać świeżość bezpośredniego przeżycia natury. Formalne odkrycia Seurata stanowiły dla bydgoskiego artysty jedynie malarską pomoc, sposób organizacji obrazu. Istotny pozostawał konkretny, przenoszony na płótno „wycinek” malowanego świata. Szczególną rolę w procesie odczytywania zmysłowych bodźców pełniła fotografia. Artysta rejestrował na kliszy fotograficznej pierwsze, surowe wrażenia, kształtujące malarską wizję.

Image
Brzozy, olej na płótnie, 100×80 cm, 1992

         Twórcza postawa Kazimierza Jułgi bliska była leonardowskiej koncepcji natury postrzeganej jako speculum universale. Zgodnie z myślą Leonarda da Vinci zadaniem malarskiego przedstawienia jest „uchwycić” obraz świata jako całości. Każde płótno będąc fragmentem otaczającej nas rzeczywistości ukazuje jednocześnie ogólną strukturę przenikającą krainę materii. Na poszczególnych płótnach rozpoznajemy niezmiennie tę samą, cokolwiek niestałą w swych formach, rzeczywistość. Migotliwe światło i twórcza wrażliwość malarza odsłaniają nam tylko nowe postaci i wyglądy tego samego porządku. Każde płótno stanowi fragment i zarazem kompletną, gotową do odczytania historię.
       Bliskość myśli Leonarda – próba komplementarnego i syntetycznego spojrzenia sytuuje Kazimierza Jułgę w opozycji do dwudziestowiecznych, analitycznych tendencji sztuki pejzażowej. Jułga przeciwstawiał się fragmentarycznemu, „kalejdoskopowemu” widzeniu malarskiemu, rozbijającemu widzialną rzeczywistość na wiele elementów, pomiędzy którymi często trudno doszukać się jakichkolwiek związków. Każdy jego kolejny obraz zdaje się powstawać w odniesieniu do już istniejących płócien. Nowe dzieła stają się „kontynuacją” wcześniejszych. Układają się w jeden „rozciągnięty” w czasie i przestrzeni pejzaż. Przez eliminację i wybór z gamy kolorów i układów kolorystycznych, samych w sobie abstrakcyjnych, powstaje całość. Z wielu widoków – jeden. Synteza – zauważa malarz. (...)
       Niestała w swych różnorakich postaciach natura, ulegając nieustannym metamorfozom stanowiła szczególnie trudne „wyzwanie” dla „skrupulatnego” pejzażysty. Artysta chciał uchwycić kruche piękno w konkretne pojęcia i formy, aby odnaleźć trwały ład rządzący światem zmysłowego piękna.

Mateusz Soliński

Image
Dojrzewające zboże, olej na płótnie, 75×70 cm, 1987
 

Kazimierz Jułga
ur. w 1935 r. we wsi Rybowo w Wielkopolsce, zm. w 2002 r. w Bydgoszczy. W 1955 r. ukończył Liceum Technik Plastycznych w Bydgoszczy. W latach 1955-1960 studiował na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu, uzyskując dyplom z zakresu malarstwa  w pracowni Stanisława Borysowskiego. W 1961 r. rozpoczął pracę w Biurze Wystaw Artystycznych w Bydgoszczy, gdzie od 1973 r. do 2002 r. był dyrektorem. Zajmował się malarstwem, twórczością poetycką, krytyką plastyczną, fotografią artystyczną i fotografią dokumentalną. Od 1960 r. należał do ZPAP aż do chwili jego rozwiązania w 1983 r. Należał również do ZLP do jego rozwiązania w 1983 r. Od 1989 r. należał do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Jest autorem kilkunastu wystaw indywidualnych malarstwa i kilkunastu wystaw fotografiki. Uczestniczył w wielu wystawach zbiorowych. Swoje wiersze drukował w prasie lokalnej i ogólnopolskiej. Wydał tomy wierszy: Krawędź (1961), Szum Słońca (1972), W smudze Wisły (1988), Godziny (1991), Tędy chodzą chmury (wybór, 2002). Za swoją działalność społeczną i artystyczną otrzymał wiele nagród i wyróżnień. Ostatnie z nich to: Medal Kazimierza Wielkiego (2002), Medal za Twórczy Wkład w Kulturę Chrześcijańską (2002).

Kazimierz Jułga
Kazimierz Jułga